غذاي كمكي در نوزادان زیر 6 ماه

 موارد استثنايي در تغذيه شيرخواران

 اگر شيرخوار كوچك‌تر از 6 ماه مطابق منحني رشد، وزن نگيرد آيا مي‌توان غذاي كمكي را زودتر شروع كرد؟

در مورد شيرخوار زير دو ماه:

بايد به پزشك مراجعه شود.

در مورد شيرخوار دو تا چهار ماه:

اول بايد اقدامات زير انجام و سپس كودك بعد از 5 روز ويزيت شود.

1) مشاوره با پزشك و اطمينان از عدم بيمار بودن كودك

2) اطمينان مادر در مورد پستان گرفتن شيرخوار و نحوه درست دريافت شير

3) فشردن پستان در حين مكيدن شيرخوار

4) تغذيه شيرخوار بر حسب ميل او و دفعات بيشتر، 12 بار در 24 ساعت با تاكيد بر شيردهي در شب

5) تخليه كامل پستان در هر بار تغذيه

6) دوشيدن شير پسين و تغذيه شيرخوار با اين شير با قاشق، فنجان يا SNS*

7) تاكيد بر عدم استفاده از هيچ شيري به جز شير مادر

8) استفاده مادر از شيرافزاهاي گياهي يا دارويي

عيلرغم توصيه‌‌هاي فوق اگر بعد از 5 روز بازهم شيرخوار، وزن اضافه نكرده باشد مي‌توان از شير دايه و يا شير مصنوعي استفاده كرد كه معمولاً بسته به سن شيرخوار دو تا چهار بار در روز و هر بار 30 تا 90 سي‌سي از شير دايه يا شير مصنوعي است كه بعد از تغذيه با شير مادر و از طريق قاشق، فنجان يا SNS به شيرخار داده مي‌شود. به هيچ وجه از بطري و گول زنك استفاده نشود.

بايد توجه داشت كه تغذيه شيرخوار در شش ماه اول زندگي فقط شير است خواه شير مادر و يا شير مصنوعي. مسلماً شير مادر ارجح است لذا بايد مادر را كمك و حمايت نمود تا بتواند شير خوار را با شير خودش تغذيه نمايد.

شروع غذاي كمكي قبل از چهار ماهگي براي همه شيرخواران، ممنوع است.

در مورد شيرخوار 4 تا 6 ماهه

بين 4 تا 6 ماهگي (120 تا 180 روزگي) اگر شيرخوار، عليرغم اقدامات ذكر شده در مرود شيرخوار 2 تا 4 ماه، بعد از 5 تا 7 روز همچنان دچار كمبود وزن بود چون غذاي اصلي كودك زير 6 ماه، شير است مي‌توان با نظر پزشك متخصص از شير دايه يا از شير مصنوعي به عنوان كمك شير استفاده نمود و يا غذاي كمكي را شروع كرد.

استفاده از شير مصنوعي بايد بعد از تغذيه مستقيم از پستان مادر و شير دوشيده شده مادر باشد و با فنجان يا قاشق به شيرخوار داده شود و هرگز از بطري استفاده نكرد.

غذاي كمكي توصيه شده براي اين شيرخواران همان غذاي ماه اول شيرخواراني است كه انحصاراً 6 ماه با شير مادر تغذيه شده‌اند.

بنابراين در سن 4 تا 6 ماگي شروع غذاي كمكي يا استفاده از شير مصنوعي فقط با اثبات دريافت كم شير مادر و عدم افزايش وزن مناسب كودك است.

 تغذيه تكميلي شيرخواري كه از شيرمادر محروم است و با شير مصنوعي تغذيه مي‌شود، چگونه بايد باشد؟

1) شروع تغذيه تكميلي در اين شيرخواران نيز پايان 6 ماهگي است.

2) به غذاي آنان به هيچ وجه، نمك نبايد اضافه شود.

3) به مرور كه مقدار و دفعات غذا بيشتر مي‌شود حجم شير مصنوعي را بايد محدودتر كرد.

4) شيرخوار بايد آب و مايعات بيشتري دريافت كند.

نویسنده: پروفسور سلطان زاده